Biznes – prowadzenie biznesu w Norwegii oczami MTA Group AS

Norwegia słynie między innymi z pięknej natury, czystego powietrza, magii zorzy polarnej oraz fiordów. Czy jest to natomiast dobre miejsce do prowadzenia biznesu? Czy warto je brać pod uwagę pod kątem eksplorowania kolejnych rynków zbytu dla swoich usług i produktów?
Kraj możliwości
Warto poznać, jakimi cechami charakteryzuje się norweskie społeczeństwo, gdyż jest to kluczowy aspekt zrozumienia jego funkcjonowania. Oto kilka z nich:
Zaufanie. Norwegowie darzą się wysokim poziomem zaufania, co jest wynikiem między innymi jakości oferowanych usług i produktów. Dotrzymywane są terminy umów, spotkań. Można liczyć, że zawarte ustalenia między stronami umowy zostaną w założonym czasie spełnione. Prowadzi to oczywiście do kolejnego pozytywnego aspektu – prowadzenie biznesu jest dzięki temu prostsze, szczególnie dla firm, które przebrnęły tzw. fazę startową.
Zaufanie do państwa. Społeczeństwo charakteryzuje się wysokim poziomem zaufania do sposobu zarządzania państwem – między innymi do systemu opieki społecznej, do klasy politycznej oraz kierunku dalszego działania.
Efektywność pracy. Ze względu na wysokie koszty płac sporo firm stawia na innowacyjne rozwiązania poprawiające efektywność pracy. Prowadzi to do sytuacji, że wzrost firmy nie jest tylko oparty na cięższej czy też dłuższej pracy, a również na poprawie jej efektywności poprzez dostępne rozwiązania, chociażby w zakresie AI czy wydajniejszych sprzętów.
Różnorodność. Populacja Norwegii według danych głównego biura statystycznego to ok. 5,5 mln osób. Około 870 tys. z nich stanowi ludność o pochodzeniu innym niż norweskie. Oznacza to, że ponad 15% populacji Norwegii to osoby, które urodziły się poza Norwegią. Polacy stanowią największą grupę emigrantów, z liczbą ok. 107 tys. oficjalnie zarejestrowanych mieszkańców. Powstało w związku z tym wiele programów promujących różnorodność jako zaletę, dzięki czemu procesy integracyjne są efektywniejsze.
Dobrobyt. Głównie nie dzięki samemu odkryciu złóż ropy naftowej, ale dzięki sposobowi rozdysponowywania dochodu z zarobku ze sprzedaży ropy i gazu Norwegia słynie z ogólnego dobrobytu, wysokiego poziomu zarobków oraz życia. Norwegowie założyli Państwowy Fundusz Emerytalny (Oljefondet ), gdzie większość zysku jest gromadzona na poczet przyszłych pokoleń. Wartość funduszu w przeliczeniu na jednego mieszkańca to 2,8 mln koron norweskich (stan na styczeń 2024).
Biznes w Norwegii
Rozpoczęcie prowadzenia biznesu w Norwegii dla obcokrajowca będzie zawsze wyzwaniem – wszystko jest na początku nowe: klient z określonymi oczekiwaniami, inna kultura i język, prawo podatkowe, reguły i obowiązki, jakie ciążą na przedsiębiorcy.
Powyższe zagadnienia należy mieć rozeznane przed rozpoczęciem działania. Należy korzystać z dostępnych źródeł w internecie czy też wybrać się bezpośrednio do praktyków – radząc się się innych przedsiębiorców lub biur konsultingowych, księgowo-doradczych.
Pozytywnym aspektem prowadzenia biznesu w Norwegii jest stabilne prawo podatkowe, łatwy kontakt z urzędami podatkowymi, swoboda w prowadzeniu działalności – przejawiana w sporym zaufaniu urzędników co do działania przedsiębiorców – czego wynikiem są chociażby rzadkie kontrole podatkowe.
Podatki w Norwegii
Osoby prowadzące działalność na terenie Norwegii muszą liczyć się z wyższym opodatkowaniem dochodów niż w Polsce czy też innych krajach Europy. Podobnie wygląda sytuacja, jeżeli chodzi o opodatkowanie od wartości dodanej, czyli tzw. VAT lub podatki pracownicze.
Spółki akcyjne. Spółki akcyjne płacą od dochodu podatek liniowy na poziomie 22%. Dywidenda ze spółki jest opodatkowana stawką 37,8%.
VAT. Podstawowe stawki VAT w Norwegii to 25% (sprzedaż produktów i usług – stawka podstawowa), 15% (żywność), 12% (m.in. transport, usługi hotelowe), 0% (sektor zdrowia, działalności zwolnione z podatku VAT – m.in. edukacja).
Podatki pracownicze. Pracodawcy opłacają podatki pracownicze od zatrudnionych pracowników w podstawowej wysokości 14,1% od wypłaty brutto. Niektóre regiony mają obniżone stawki podatku lub podatek nie występuje.
Firmy jednoosobowe. Właściciele firm jednoosobowych podlegają pod progresywną skalę opodatkowania. Im więcej właściciel zarabia, tym marginalny podatek jest wyższy.
Osoby fizyczne. Opodatkowanie wynagrodzenia jest, podobnie jak w przypadku prowadzenia firmy jednoosobowej, opodatkowane progresywnie. Podstawowy podatek to 22%. Następnie mamy 5 progów podatkowych według osiągniętego dochodu (od 1,7% do 17,6% przy dochodzie powyżej 1,35 mln koron norweskich). Zarówno osoby fizyczne zatrudnione, jak i właściciele firm jednoosobowych opłacają składki do norweskiego ZUS-u (tzw. trygdeavgift 7,8% pracownicy, 11% właściciele firm jednoosobowych).
Przedsiębiorstwa w Norwegii – statystyki
W Norwegii jest zarejestrowane 647 tys. firm (dane na rok 2023, źródło ssb.no). Co kwartał pojawia się na rynku ok. 15–20 tys. firm. Wiodące formy działalności to: firma jednoosobowa (enkeltpersonforetak) oraz spółka akcyjna (aksjeselskap).
Główne branże według ilości firm to sprzedaż towarów, handel i naprawa pojazdów mechanicznych, budownictwo i działalność budowlana, usługi inżynieryjne, naukowo-techniczne. Najwięcej firm jest zarejestrowanych w województwie Viken (142 600 firm), w Oslo (103 500) oraz w Vestlandet (72 000).
W przypadku statystyki pokazującej branże według wygenerowanego obrotu pierwsze miejsce zajmuje również sprzedaż towarów, handel i naprawa pojazdów mechanicznych, następna jest branża wydobywcza (ropa, gaz) oraz branża budowlana.
Polacy prowadzący biznes na terenie Norwegii, podobnie jak większość właścicieli firm, korzystają głównie z form działalności typu spółka akcyjna lub firma jednoosobowa. Polacy swoje działania kierują na wszystkie możliwe rynki – od branży gastronomicznej poprzez IT, branże usług inżynieryjnych po branżę ogólnobudowlaną.
MTA Group AS – Partner dla Polaków w Norwegii
Pierwsze kroki w Norwegii stawialiśmy w 2011 roku. Od 7 lat prowadzimy tam biuro rachunkowe, spółkę consultingową MTA Consulting AS oraz platformę szkoleniową Akademię MTA Group. Doradzamy klientom, szukamy optymalizacji podatkowych dla firm zarówno działających tylko na terenie Norwegii, jak i tych, gdzie biznes przeplata się między Polską a Norwegią. Swoją wiedzą dzielimy się z klientami – pomagając im stawiać pierwsze kroki w roli norweskiego przedsiębiorcy, dobierając odpowiednie formy działalności czy też tworząc odpowiednie struktury firm, tak aby korzystając z dostępnych rozwiązań, obniżać koszty podatkowe.
Obsłużyliśmy dotychczas 700 klientów biznesowych, a na bieżąco współpracuje z nami 400 przedsiębiorców. Zatrudniamy 25 specjalistów. Jesteśmy zaufanym partnerem biznesowym, co przekłada się na fakt, że jesteśmy największym biurem rachunkowym skierowanym dla Polonii zamieszkującej Norwegię.
Mamy również spore doświadczenie w przeprowadzaniu inwestycji na rynku nieruchomości i dzielimy się wiedzą z naszymi klientami, tak aby optymalnie reinwestować zarobiony kapitał.
Zapraszamy do bezpośredniego kontaktu poprzez formularz na naszej stronie mtagroup.no. Aby dowiedzieć się jeszcze więcej na temat prowadzenia biznesu w Norwegii, polecamy ściągnąć nasz e-book oraz zaznajomić się z artykułami na naszym blogu. Polecamy również kursy z platformy akademia.mtagroup.no.
Znajdziesz nas na:
Przemysław Kocój – prezes zarządu i partner
Sebastian Welk – dyrektor zarządzający i partner
Patrycja Wołosz – doradca biznesowy i partner
Zdjęcia: Daniel Zega