Czy Twoja strona internetowa jest zgodna z zasadami UX?

To pytanie, całe szczęście, zadaje sobie coraz więcej właścicieli biznesów. Zgodność strony internetowej z zasadami UX jest dziś bowiem kluczem do sukcesu rynkowego. Obszar wiedzy, doświadczeń, praktyk, porównań, badań jest naprawdę szeroki i dziś User Experience to osobna gałąź wiedzy.

User Experience jako dziedzina wiedzy jest stale rozwijana zarówno przez praktyków (projektantów UX/UI), jak również badaczy akademickich (rozwijających koncepcje, metody, oferujących wyjaśnienia teoretyczne) oraz badaczy praktyków, którzy wykorzystują tę wiedzę w codziennej praktyce badawczej (np. w badaniach użyteczności stron internetowych, eksperckich badaniach heurystycznych.

Co dziś przesądza o sukcesie strony, czyli rola UX w projektowaniu stron

Jeśli jeszcze dekadę temu dobry adres strony internetowej (domena), jej wysoka pozycja w wynikach wyszukiwania wyszukiwarki Google, atrakcyjna szata graficzna dawały jej znaczącą przewagę nad konkurencją, o tyle współcześnie te trzy- nadal ważne – zmienne nie gwarantują już spektakularnego sukcesu.

Mówiąc wprost i bez żadnych uproszczeń – mogą mu sprzyjać, ale nie przesądzą o nim w żadnej mierze.

Niestety, wiele się zmieniło w podejściu do projektowania oraz w oczekiwaniach użytkowników stron internetowych. Żyjemy już w zupełnie innej epoce. Zarówno w sensie projektowym, technologicznym, jak również badawczym.

Świadomość tego, czego użytkownicy stron internetowych oczekują, jak na nie reagują, jakie problemy napotykają, jakie kwestie są dla nich istotne wraz z przyrostem badań, testów, opracowań (komercyjnych, akademickich) niewiarygodnie wzrosła. Projektanci, product ownerzy wiedzą dziś o swoich użytkownikach o wiele, wiele więcej i tę wiedzę wykorzystują z obustronną korzyścią.

Zatem pamiętajmy i nie łudźmy się, że jest inaczej. Dziś projektowanie stron internetowych musi – naprawdę musi – bazować na wiedzy, badaniach, testach. Musi mieć mocną podstawę naukową, by mogło spełniać swoje zadania biznesowe, konkurować na rynku z najlepszymi.

Przede wszystkim jednak musi wpisywać się w zmienne, ale stale rosnące, oczekiwania klientów i użytkowników. A ci ostatni mając do wyboru dziesiątki, setki aplikacji w danej kategorii naprawdę stali się nie tylko bardzo wymagający, ale przede wszystkim mało wyrozumiali. Aplikacja stawiająca opór, przypominająca ładne, ale ciasne buty – mówiąc metaforycznie i eufemistycznie – jest aplikacją, którą się porzuca na rzecz innej, pozbawionej takich niedogodności, takich wad. Rozwiązania kompromisowe właściwie dziś nie są akceptowane. Należy to wszystko ująć podczas projektowania www jako koszt strony internetowej.

Czego oczekuje współczesny użytkownik strony internetowej?

Dziś strony internetowe muszą spełniać o wiele więcej wymogów, wpisywać się w o wiele bardziej złożone i wielowymiarowe oczekiwania, by uzyskiwać satysfakcjonujący współczynnik konwersji, utrzymywać pożądany wolumen sprzedaży (w przypadku sklepów internetowych prawidłowość ta jest to niezwykle czytelna).

Muszą wychodzić naprzeciw oczekiwaniom ich użytkowników, właścicieli, łączyć w sobie oczekiwania dwóch światów, które czasami – a właściwie dość często – nie mają wspólnych celów. Albo ich zakres jest o wiele węższy niż można myśleć.

Przykładowo, aplikacja Tinder, by realizować swoje cele biznesowe (w najbardziej podstawowym sensie, po prostu by generować dochód) musi zaoferować użytkownikom wartość, która jest dla nich na tyle atrakcyjna, by chcieli za nią zapłacić.

W praktyce oznacza to, że musi kompromisowo udostępnić część funkcjonalności za darmo. Właściwie standardem dziś jest model, w którym funkcje podstawowe są oferowane bez opłat w sposób stały, albo w sposób czasowo ograniczony, próbny.

Innymi słowy, klient chce użytkować aplikację możliwie tanio, właściciel chce ją oferować możliwie drogo. Uzgodnienie tych potrzeb jest możliwe, ale musi wiązać się z obustronną korzyścią.

Im użytkowanie aplikacji jest bardziej wartościowe, satysfakcjonujące, zgodne z oczekiwaniami, zgodne z doświadczeniami, bezproblemowe i pozwalające realizować cele (a więc zgodne z zasadami UX), tym większe prawdopodobieństwo, że uda się także zrealizować cel biznesowy.

Na co należy zwracać uwagę projektując stronę internetową?

Projektując stronę internetową nie można dziś nie myśleć o tym, jak powinien wyglądać, działać interfejs użytkownika (User Interface).

Projektując stronę internetową nie można nie brać pod uwagę jak przebiega interakcja, jak bardzo płynna jest nawigacja, jaka powinna być architektura informacji.

Projektując stronę internetową nie można nie myśleć, jak będzie wyglądała strona internetowa na urządzeniach mobilnych, jak z perspektywy klientów wygląda cały proces zakupów, użytkowania witryny, aplikacji webowej.

I tak dalej, i tak dalej. Wachlarz problemów UX-owych jest naprawdę szeroki, a każdy element tej użytecznościowej układanki jest równie ważny.

Stronę internetową projektuje się dziś mając przede wszystkim na uwadze jej użyteczność oraz najlepsze wrażenia użytkowników, pozytywne doświadczenie użytkownika, które mogą zapewnić działania projektowe, programistyczne wykorzystujące najlepsze wzorce, rekomendacje, badania z zakresu User Experience Design.

Strony internetowe, już na etapie projektowania, powinny mieć na szczególnej uwadze potrzeby jej przyszłych użytkowników, potencjalnych klientów, które określa się po angielsku terminem User Experience, a którego polskim odpowiednikiem jest projektowanie doświadczeń użytkownika.

Sprawdzenie, czy użytkownicy naszej aplikacji, sklepu internetowego, serwisu b2b, serwisu korporacyjnego są w stanie bez problemów realizować zadania, osiągać swoje cele jest niezwykle ważne. Sprawdzenie jakie odczucia, emocje, myśli, zachowania, postawy, reakcje strona w nich budzi jest oczywistą oczywistością.

W jaki sposób można sprawdzić, czy na stronach internetowych wdrożono zasady UX, rekomendacje, wzorce projektowe zgodne z najlepszymi standardami User Experience?

Najpopularniejszą metodą badania stron www jest audyt UX. Równie wartościowe i popularne są różnego rodzaju techniki oraz metody badawcze (np. analiza ruchu, benchmarking interfejsu, testy użyteczności).

Jak zbadać UX strony internetowej, pozytywne wrażenia użytkownika?

Jak powiedzieliśmy, obecnie tworzenie stron www polega głównie na projektowaniu UX, a więc na projektowaniu pod kątem, z uwzględnieniem doświadczeń użytkownika.

Strategia UX strony powinna na przykład brać pod uwagę projektowanie interakcji w sklepie internetowym, to z jaką łatwością znajdzie użytkownik dany produkt, kupi go, a więc przejdzie przez cały proces zakupowy.

Specjalista UX, badacz UX w  badający całość lub wybraną część strony internetowej analizuje, jakie problemy w trakcie nawigacji, podążania ścieżką zakupową napotka potencjalny klient strony.

Problemy z użytecznością stanowią dziś jeden z ważniejszych powodów niskich współczynników konwersji, odpowiadają za zjawisko porzuconych koszyków w e-Commerce, przekładają się na niższą zdolność strony www do generowania przychodów, klientów, użytkowników, subskrybentów.

W ramach audytów UX zwraca się uwagę na wiele kwestii, podchodzi się do stron internetowych bardzo wielowymiarowo, wieloaspektowo. Szczególne znaczenie mają nie tylko elementy graficzne, wygląd, estetyka strony www, ale także sposób jej działania, jak łatwo dostępne są funkcje, narzędzia, informacje.

Warto mieć w pamięci, że UX Research – badania UX, badania użyteczności – to dziedzina empiryczna mocno metodologicznie oparta na metodologii badań społecznych (psychologicznych, socjologicznych, etnograficznych). Korzysta zarówno z dorobku metodologicznego badań jakościowych, jak również ilościowych.

Warto także pamiętać, że tytułowe zasady UX to zbiór odkrytych zależności, praw (np. praw psychologicznych dotyczących percypowania, przetwarzania informacji), heurystyk, wzorców projektowych, rekomendacji oraz danych, wyników badań, które stanowią przekonujące argumenty dla takich, a nie innych decyzji projektowych.

Współczesne projektowanie profesjonalnych aplikacji webowych, stron internetowych bazuje w głównej mierze na dowodach (Evidence-Based UX). Dowody bezsprzecznie zastępują przypadek, subiektywne przekonania, preferencje, wyobrażenia obiektywnymi, a przynajmniej intersubiektywne podzielanymi, akceptowanymi twierdzeniami, argumentami.

Dowody, twarde argumenty ilościowe gwarantują o wiele większą trafność, rzetelność oraz wiarygodność, co oczywiście wpływa na jakość podejmowanych decyzji, które stają się o wiele bardziej bezstronne, niezależne oraz trafione. I koniec końców, biznesowo przekonujące.