Zmiany w leasingu od 2021 roku – co warto wiedzieć?

Od początku 2021 roku obowiązują nowe przepisy prawne, które dotykają branżę leasingową. W artykule wyjaśniamy, co się zmieniło i kogo dotyczą uchwalone nowelizacje. 

Dodatkowa ochrona dla mikroprzedsiębiorców 

Od 1 stycznia bieżącego roku zostały wprowadzone zmiany, które mają na celu przeciwdziałanie zjawisku naruszania interesów leasingobiorców prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą lub będących wspólnikami w spółce cywilnej. Mikroprzedsiębiorcy będą odtąd chronieni pod względem prawnym w znacznie większym stopniu niż duże firmy, w tym korporacje. Ustawodawca nałożył na firmy leasingowe, podobnie jak na inne instytucje z branży finansowej, obowiązek formułowania w bardziej czytelny i przejrzysty sposób umów zawieranych z małymi przedsiębiorcami. Przepis ten wpisuje się w rządowy plan, aby do pewnego stopnia wyrównać ich prawa z uprawnieniami prywatnych konsumentów. Zmiany dotyczą wszystkich umów leasingowych, które zostały zawarte od dnia 1 stycznia 2021 roku.  

Nowe regulacje będą korzystne dla leasingobiorców ze wskazanej grupy. Pozwolą im trafniej przewidywać rzeczywiste koszty finansowania przed podpisaniem umowy. Firmy leasingowe zostaną skłonione do uproszczenia dokumentacji oraz warunków naliczania opłat i prowizji. Większość z nich, zwłaszcza związanych z bieżącą obsługą umowy, będzie odtąd uwzględniana w cenie miesięcznej raty leasingowej. Dzięki temu drobni przedsiębiorcy zyskają możliwość podejmowania bardziej świadomych decyzji dotyczących brania przedmiotów w leasing. Zawierając umowę leasingu, nie narażą się na dodatkowe koszty związane np. z wydaniem aneksu, zgody na korzystanie ze środka trwałego przez osobę trzecią, administrowanie obcą polisą, wyjazd samochodem za granicę, rozliczenie szkody w leasingu czy dostarczenie wezwania do zapłaty. Przyjazna w większym niż dotychczas stopniu powinna stać się również obsługa transakcji. 

Zmiany zasad amortyzacji środków trwałych po wykupie z leasingu 

Pierwszy dzień 2021 roku przyniósł również zmianę dla przedsiębiorców decydujących się na wykup przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy. Do tej pory mogli po jego wprowadzeniu do rejestru środków trwałych korzystać z przyspieszonej amortyzacji metodą liniową indywidualną. Firmy decydujące się na leasing samochodów osobowych mogły dzięki jej stosowaniu skrócić całkowity czas amortyzacji – z 60 do 30 miesięcy. 

28 listopada została jednak podpisana przez prezydenta nowelizacja ustawy o podatku dochodowym, która 2 dni później trafiła do Dziennika Ustaw. Zmieniła ona definicję używanego środka trwałego, uprawniającego do zastosowania indywidualnej stawki amortyzacyjnej. Do tej pory jedyne kryterium wiązało się z tym, aby określona rzecz była wykorzystywana co najmniej przez 6 miesięcy przed datą nabycia. Nie miało znaczenia, przez kogo przedmiot był faktycznie używany. 

W myśl nowych regulacji prawnych jako używany środek trwały może być traktowana jedynie taka rzecz, która przez minimum pół roku (5 lat w przypadku budynków i lokali niemieszkalnych) była użytkowana przez inny podmiot niż podatnika wprowadzającego ją do rejestru środków trwałych. Przedsiębiorca traci więc możliwość stosowania indywidualnej amortyzacji metodą liniową po wykupie przedmiotu z leasingu, gdyż formalnie sam był jego użytkownikiem. Nowelizacja dotyczy również umów zawartych przed 1 stycznia 2021 roku, jeżeli wykup nastąpi po terminie wejścia w życie wprowadzonych zmian. Dzieje się tak dlatego, ponieważ zawarcie umowy leasingu traktuje się jako transakcję odrębną od wykupu. Nowe zasady dotyczą również przedmiotów używanych w ramach umowy użyczenia, dzierżawy lub najmu, a następnie wykupywanych przez przedsiębiorcę. 

Kto straci na nowelizacji dotyczącej amortyzacji używanych środków trwałych? 

Wprowadzone zmiany dotkną w największym stopniu tych leasingobiorców, którzy chcąc zmniejszyć kwotę miesięcznej raty, zdecydują się na leasing samochodu z wysokim wykupem (powyżej 10 tysięcy złotych netto). Przedsiębiorcy tacy nie będą mieli możliwości skorzystania z prawa do jednorazowego uwzględnienia środka trwałego w kosztach uzyskania przychodu. Zgodnie z danymi Polskiego Związku Leasingu tego typu sytuacja dotyczy obecnie niespełna 5% leasingobiorców w naszym kraju. W przypadku wykupu samochodu osobowego z leasingu będą oni musieli amortyzować taki pojazd metodą liniową przez 60 miesięcy, czyli dwukrotnie dłużej niż pozwalały na to dotychczasowe przepisy. Amortyzacja będzie więc przebiegać analogicznie jak w przypadku nowych aut. Zmiana nie dotknie tych leasingobiorców, którzy zdecydują się na wykup prywatny.  

Przedsiębiorcy wprowadzający do rejestru środków trwałych inne przedmioty niż auto osobowe, np. decydujący się na wykup po zakończonym leasingu maszyn i urządzeń czy samochodów ciężarowych, nadal będą mogli korzystać z metody degresywnej, która pozwala skrócić okres amortyzacji w stosunku do metody liniowej.